Aşılama bitkileri

Başka Kesim Bitkileri Çeşitleri

• Kral Grafting:

  Kral grafting, bir anaç bitkisinin üst kısmında yapılan bir bitki aşısı türüdür. Anaç bitkisinin üst kısmı temiz bir yüzey oluşturacak şekilde kesilir ve ardından bu yüzeye birkaç sürgün eklenir. Sürgünler, aşı bandı veya iplerle sarılarak güvence altına alınır. Bu yöntem genellikle üzüm, böğürtlen ve ahududu için kullanılır.

• Yan Grafting:

  Yan grafting, anaç bitkinin yanına bir kesik yapılarak eğik kesilmiş bir sürgünün bu yarığa yerleştirilmesiyle yapılır. Aşı, sürgünün yerinde kalacak şekilde sıkıca bağlanır. Bu teknik, elma, armut ve erik gibi birçok ağaç türü için iyi sonuç verir.

• Splice Grafting:

  Splice grafting, boyutları benzer iki bitki parçasının bir araya getirilmesini içerir. Her iki parçanın uçlarında kesikler yapılır ve bunlar eşleştirilip güvence altına alınır. Bu basit yöntem, bazı sarmaşıklar gibi küçük gövdelere uygundur.

• Kopça ve Dilli Grafting:

  Kopça ve dilli grafting, her iki bitki parçasında da kesik yapılmasını içerir fakat kesikler düz değildir. Bunun yerine, birbirine geçebilecek yarıklar veya çentikler oluşturulur. Bu, daha kararlı bir birleşim sağlar. Bu yöntem, meyve ağaçları gibi odunsu bitkiler için kullanılır.

• Çip Grafting:

  Çip grafting, verici bitkiden bir tomurcuğu içeren küçük bir kabuk çipi keserek yapılır. Anaç bitkide bir kabuk katmanı kaldırılır ve tomurcuk çipi bunun altına yerleştirilir. Daha sonra aşı sarılır. Bu, güller ve bazı çalılar için iyi sonuç verir.

• Yama Grafting:

  Yama grafting, benzer olsa da, hem verici hem de anaç bitkiden daha büyük bir kabuk parçasının çıkarılmasını içeren bir işlemdir. Yama parçaları bir araya yerleştirilir ve güvence altına alınır. Bu, narenciye ağaçları için işlevseldir.

• T-graft:

  T-graft, anaç bitkinin kabuğunda T şeklinde bir yarık açmayı kapsar. Oluşturulan flaponun altına bir tomurcuk yerleştirilir. Bu yöntem, birçok meyve ve ceviz ağacı için yaygın olarak kullanılır.

• Ebony Grafting:

  Ebony grafting, özellikle ebony ağaçları için kullanılan bir tekniktir. Aşılanan bitkinin istenen koyu rengini ve ebony ağacının yoğunluğunu korumasını sağlar.

• Muz Grafting:

  Muz bitkileri aslında odunsu değil, otsu bitkilerdir. Muz grafting, belirli muz çeşitlerinin çoğaltılmasına olanak tanır. Bu, meyve kalitesi ve hastalık direnci gibi istenen özelliklerin korunmasına yardımcı olur.

Aşı Bitkilerinin Tasarımı

• Kaplama Grafting

  Kaplama grafting tekniği, anaç ve sürgünden ince bir kabuk tabakasını kesmeyi içerir. Kesikler hizalanmalı, böylece her iki bitkinin kambiyum katmanı birbirine temas etsin. Kambiyum, kabuğun hemen altındaki yeni büyümeyi sağlayan canlı hücrelerden oluşan ince bir tabakadır. Kesilen alanlar daha sonra bir araya getirilir ve aşı bandı veya iplerle güvence altına alınır. Bu yöntem, benzer boyutlardaki gövdelerin birleştirilmesi için iyi sonuç verir.

• Kopça ve Dilli Grafting

  Kopça ve dilli grafting, sürgün ve anaç bitkisinin uç kısımlarında eşleşen V şeklinde kesikler yaparak gerçekleştirilir. Bu birbirine geçen kesikler aşı bandıyla güvence altına alınır. Her iki kambiyum katmanının da temas etmesi başarılı bir aşı için önemlidir. Bu teknik, benzer kalınlıktaki gövdelerin birleştirilmesi için uygundur.

• Yarık Grafting

  İsminden de anlaşılacağı gibi, yarık grafting, anaç gövdesini ortadan ikiye yararak bir yarık oluşturmayı içerir. Sürgün daha sonra bu yarığa yerleştirilir ve güvence altına alınır. Bu yöntem, daha büyük sürgünlerin daha ince anaçlara aşılanmasında etkilidir.

• Ayrık Grafting

  Ayrık grafting, anaç bitkinin üst kısmında dikey bir yarık oluşturularak yapılır. W şeklinde bir sürgün daha sonra bu yarığa yerleştirilir ve güvence altına alınır. Bu yöntem, daha büyük sürgünlerin daha ince anaçlara aşılanması için idealdir.

• Tomurcuklama

  Tomurcuklamada, sürgünden bir tomurcuğun alınıp anaç bitkinin kabuğu altına yerleştirilmesi gerekir. Bu, aşı bandı ile güvence altına alınır. Tomurcuklama, genellikle küçük bir sürgün, yani tek bir tomurcuğun söz konusu olduğu durumlarda kullanılır ve birçok meyve ağaçları için iyi sonuç verir.

• Çip Tomurcuğu

  Çip tomurcuğu, tomurcuklamaya benzer ancak hem sürgün hem de anaçtan küçük bir kabuk ve kambiyum çipi çıkarmayı içerir. İlgili çipler, kambiyum katmanlarının temas etmesi için bir araya yerleştirilir ve daha sonra bantlanır. Bu yöntem, anaç bitki sürgünden daha büyük olduğunda uygundur.

• Yan-Kaplama Grafting

  Yan-kaplama grafting, anaç gövdesinin yan tarafında eğik bir kesik yapılmasını içerir. Daha sonra bir sürgün bu kesikten içeri kaydırılır ve güvence altına alınır. Bu teknik, kalın gövdeli bitkilere aşı yaparken kullanışlıdır.

Aşı Bitkileri Senaryoları

• Yeni Bitki Çeşitleri Yaratma

  Aşılama, hem sürgün hem de anaç bitkiden özellikler taşıyan yeni bitki çeşitleri üretir. Örneğin, kırmızı bir gül sürgünün sağlam bir anaç bitkisi ile birleştirilmesi, istenen çiçekler ve artırılmış kış hayatta kalma ile bir gül geliştirilir. Bu yöntem, yeni meyve ve süs bitkileri çeşitlerini hızlı bir şekilde üretir. Ayrıca, nadir bitkilerin parçalarının sağlam anaç bitkilerine aşılanmasıyla korunmasına yardımcı olur. Bitki yetiştiricileri, geleneksel tohum ekme yöntemlerinin sunamadığı olanakları keşfetmek için aşılama kullanır.

• Bitki Dayanıklılığını ve Hastalık Direncini İyileştirme

  Aşılama, hassas bir sürgüne hastalıklara dirençli bir anaç bağlayarak bitkinin dayanıklılığını artırabilir. Bu yöntem, değerli meyve ağaçlarını, örneğin kiraz ve şeftali, toprak hastalıklarından korur. Ayrıca, yetiştiricilerin daha az suya ihtiyaç duyan veya fakir topraklarda gelişen anaçlar kullanmasına olanak tanır. Bu teknik, bağcılıkla yaygın olarak kullanılır ve aşılı sarmaşıkların haşere direncini artırmasını ve zorlu çevre koşullarına uyum sağlamasını yardımcı olur.

• Bitki Büyüme Alışkanlıklarını ve Boyutunu Değiştirme

  Aşılama, bir bitkinin büyüme boyutu ve şekli üzerinde kontrol sağlar. Cüce bir anaç ile büyük bir elma çeşidinin birleştirilmesi, ağacın meyvelerinin daha kolay toplanabilmesi için ağacı küçük tutar. Bu yaklaşım, kısıtlı alanı olan kentsel bahçeler için idealdir. Ayrıca, süs bitkilerinin düzenli boyutlarda kalmasına yardımcı olur. Bu teknik, duvar boyunca büyümeye yönelik eğitim verilen espajlı meyve ağaçlarını da oluşturabilir.

• Hasar Gören Bitkileri Onarma

  Bazı durumlarda, aşılama hasar görmüş bir bitkiyi sağlıklı bir bölüm bağlayarak onarabilir. Eğer bir ağacın üst kısmı zarar görürse, sağlıklı bir dal, kalan gövdeye aşılanabilir. Bu işleme "yaklaşık aşılama" denir. Parklardaki veya ormanlardaki yaralı ağaçları kurtarır ve değerli olanları da kurtarabilir.

• Farklı Bitki Türlerini Birleştirme

  Aşılama, farklı türleri birleştirerek ilginç bitkiler oluşturabilir. Limon ve lime bitkalarının birleştirilmesi "lime limon" oluşturur ve her iki meyveyi de taşır. Bu yöntem, aynı ağaçta daha fazla meyve türü üretir ve üreticiler için alan tasarrufu sağlar. Ayrıca, farklı çeşitlerden parçalarla aşılanmış orkide gibi benzersiz çiçekler üretilir.

• Tehdit Altındaki Türleri Koruma

  Aşılama, tehdit altındaki bitkilerin güçlü olanlarla kontrollü alanlarda birleştirilerek korunmasına yardımcı olur. Bilim insanları ayrıca nadir türlerin özelliklerini farklı bitkilere aktararak koruyabilir. Bu teknik, değerli bitkilerin sonsuza kadar kaybolmamasını sağlar.

• Büyüme Dönemlerini Uzatma

  Aşılama, daha erken veya daha geç meyve veya çiçek üreten bir anaç ile bir sürgünün birleştirilmesiyle bir bitkinin büyüme dönemini değiştirebilir. Bu teknik, mevsimsel hasat kısıtlamaları olan çiftçiler için yardımcı olur. Ayrıca, belirli bitkilerin iklim kısıtlamaları nedeniyle büyüyemediği bölgelerde değerlidir.

Aşı Bitkilerini Nasıl Seçmeli

Doğru aşı bitkisini seçmek, işlemin başarısını sağlamak için çok önemlidir. Aşı bitkisi seçerken dikkate alınması gereken bazı önemli noktalar:

• Uyumluluk:

  Aşı için bir bitki seçerken, anaç ile sürgün arasındaki uyumluluğu göz önünde bulundurmak gerekir. Birbirine yakın bitkiler genellikle uyumludur. Örneğin, elma ağaçları diğer elma ağaçları veya armut ağaçlarına aşılanabilir çünkü hepsi aynı meyve ağaçları ailesinin üyeleridir. Aşılama, anaç ve sürgün bitkilerinin aynı cins ve türe ait olduğunda en iyi sonucu verir. Örneğin, bir şeftali ağaçını farklı bir meyve ağacına değil, şeftali ağaçlarına aşılmak daha doğrudur.

• Bitki Gücü ve Sağlığı:

  Aşı olarak kullanılacak hem anaç hem de sürgün için sağlıklı ve güçlü büyümeye sahip bitkilerin seçilmesi önemlidir. Hastalıklı veya zayıf bitkiler aşı için iyi sonuç vermez. Anaç için iyi kök sistemlerine sahip hastalıksız bitkilerin yanı sıra, griftlenecek sürgün kısmı için güçlü gövde veya dallara sahip bitkiler seçilmelidir. Bu, aşılanan bitkinin birleşimden sonra sağlıklı bir şekilde büyümesini sağlar.

• Yaş ve Boyut:

  Aşılama için kullanılan bitkilerin yaşı ve boyutu önemlidir. Anaç ve sürgün benzer boyut ve yaşta olmalıdır ki doğru bir şekilde birleşebilsin. Eğer boyutları çok farklıysa, aralarında iyi bir bağ oluşturmak zorlaşabilir. Yakın kalınlıktaki genç bitkiler aşılama için en uygunudur. Çünkü gövdeleri, birleşim için hala oldukça esnektir.

• Çevresel Koşullar:

  Aşılama yaparken hangi bitkilerin birleştirileceğine karar verirken anaç ve sürgün bitkilerinin çevresel ihtiyaçlarını düşünmek gerekir. Eğer bu iki bitki aynı iklimde iyi büyümüyorsa, aşı tutmayabilir. Örneğin, bazı bitkiler diğerlerinden daha fazla suya ihtiyaç duyar. Eğer bir bitki çok suya ihtiyaç duyuyorsa ve diğeri daha az suya ihtiyaç duyuyorsa, aşı yaparken sulama ihtiyaçları farklı olduğu için zorluk yaşayabilirler. Anaç ve sürgünün bir araya gelip yaşayabilmesi için hangi ortamda bulunduklarını göz önünde bulundurmak önemlidir.

• Aşılama Amacı:

  Aşılama işleminin amacını netleştirmek, kullanılacak bitkilerin seçiminden önce önemlidir. Bu, anaç veya sürgün olarak hangi tür bitkinin seçilmesini etkiler. Eğer birinin meyveleri daha hızlı yetiştirmesi isteniyorsa, "M27" elma ağacı gibi hızlı gelişimi teşvik eden bir anaç seçmelidir. Ancak amaç hastalıklara karşı bitkilerin daha dirençli hale getirilmesi ise, "Kore" veya "Cadı Fındığı" bitkisi gibi hastalık direnci bilinen bir anaç seçilmelidir. Aşılama amacını bilmek, seçilecek bitkilerde hangi özelliklere dikkat edilmesi gerektiği konusunda yön verir.

Soru-Cevap

S1: Bitkileri aşılamak için en iyi zaman ne zamandır?

C1: Aşılama için en iyi zaman, kabuk kayganlaştığı ve kambiyum katmanının aktif olduğu ilkbahar veya yaz başıdır.

S2: Başarılı bir aşı nasıl sağlanır?

C2: Sürgün ve anaç çaplarını eşleştirin, temiz kesimler yapın ve uygun nem ve destek sağlayın.

S3: Hangi bitkiler kolayca aşılanabilir?

C3: Elma, kiraz ve güller gibi ağaçlar genellikle ve kolayca aşılanır; buna ek olarak birçok diğer çeşit de bulunmaktadır.

S4: Bitki aşılamak için hangi aletler gereklidir?

C4: Keskin bıçaklar, aşı bandı, tomurcuklama şeritleri ve makaslar, bitki aşılamak için gerekli aletlerdir.

S5: Aşılanan bir bitkiye nasıl bakım yapılır?

C5: Bitkiyi sulayın ama sularla boğmayın; sargıları 2-3 hafta sonra yavaşça çıkarın ve uygun gübre verin.